“`html

Trump’ın İkinci Başkanlık Döneminin 100. Günü: Piyasalardaki Dalgalanmalar

20 Ocak’ta Beyaz Saray’daki başkanlık koltuğunu ikinci kez devralan Donald Trump, dün itibarıyla görevindeki 100. gününü tamamladı. Trump’ın geçtiğimiz yıl kasım ayındaki seçim zaferinin ardından, kurumsal vergi indirimleri ve düzenlemelerin azaltılması gibi beklentilerle desteklenen ABD borsa endeksleri, tarihin en yüksek seviyelerine ulaşmıştı.

Dow Jones ve Nasdaq endeksleri, 2022 yılı aralık ayında rekor değerlerine ulaşırken, S&P 500 endeksi ise 2023’ün şubat ayında benzer bir başarı sağladı.

Başkan Trump’ın görevine başladığı gün, Martin Luther King Günü nedeniyle borsa işlemleri kapalıydı. Ancak Ertesi gün, piyasalar ralli yaparak güne başladı. Sonrasında gelen tarifelere ilişkin açıklamalarla birlikte, enflasyon ve resesyon kaygıları, bu olumlu havayı bozdu.

Ülkedeki en büyük ticaret ortakları olan Kanada, Meksika ve Çin için getirilen gümrük vergileri ve çelik, alüminyum ile otomobil gibi ürünlerde uygulanan tarifeler, piyasalarda tedirginlik yarattı. Aynı zamanda gümrük vergilerinin enflasyonu artıracağı ve ekonomik büyümeyi yavaşlatacağı yönündeki endişeler, piyasalardaki dalgalanmaları artırdı.

Geçici muafiyetler ve ertelemeler, başlangıçta bir nebze rahatlama sağlasa da, Trump’ın “Kurtuluş Günü” olarak tanımladığı 2 Nisan’da yaptığı karşılıklılık esasına dayalı tarifeler, piyasalar üzerinde büyük bir darbe bıraktı. Bu durum, global borsalarda da benzer bir satış eğilimi yarattı.

Karşılıklı tarifelerin duyurulmasının ardından geçen iki işlem gününde, borsa endekslerinde, pandeminin etkilerinin görülmeye başladığı 2020’den bu yana en yüksek günlük kayıplar kaydedildi. Sadece 48 saat içinde Dow Jones %9,3, S&P 500 %10,5 ve Nasdaq %11,4 düşerken, ABD borsa değerlerinde yaklaşık 6 trilyon dolarlık kayıp yaşandı.

Kara Pazartesi Paniği Tartışmaları

Karşılıklı gümrük vergilerinin açıklanmasının ardından, Asya borsaları ve kripto para piyasalarında da kayıplar derinleşti. 7 Nisan’da ABD borsalarında düşüşlerin %20’ye ulaşacağı yönünde bir “Kara Pazartesi” beklentisi oluştu fakat bu korkulan büyüklükte bir kayıp olmadı.

Güne sert düşüşlerle başlayan piyasalarda, Beyaz Saray’dan gelen “Trump’ın karşılıklı tarifeleri 90 günlüğüne durduracağı” yönündeki haberler, borsa yatırımcıları arasında kısa süreli bir iyimserliğe yol açtı. Aynı gün Trump, Çin’e uygulanan %34’lük gümrük vergilerini geri çekmezse, %50 ek tarife koyacaklarını bildirdi, bu da piyasalardaki oynaklığı artırdı.

8 Nisan’da, tarifelerde müzakere umutlarıyla birlikte %3’ün üzerinde yükseliş yaşayan ABD borsaları, bu iyimserliğin kaybolmasıyla günü kayıpla kapadı.

Trump’tan “Sakin Olun” Mesajı

Fentanil krizi nedeniyle uygulananlar da dahil, Çin’e yönelik toplamda %104 gümrük vergisi 9 Nisan’da yürürlüğe girdi. Ticaret geriliminin alevlenmesi üzerine, Çin de ABD’den ithal ürünlere uyguladığı gümrük tarifesini %84’e yükseltti.

Piyasalardaki dalgalanmanın ardından, Trump 9 Nisan’da Truth Social hesabından “Sakin olun” mesajı paylaştı. Bunun yanı sıra, ABD’nin her zamankinden daha büyük ve güçlü olacağını belirtti. Ayrıca, “Satın almak için mükemmel bir zaman,” ifadesiyle de yatırımlara teşvikte bulundu.

Trump’ın bu paylaşımının ardından, düşüşle güne başlayan Dow Jones ve S&P 500 endeksleri, kayıplarını tersine çevirmeyi başardı. Nasdaq endeksindeki yükseliş ise dikkat çekti. Aynı gün, Trump’ın Çin hariç diğer ticaret ortakları için ek tarifeleri 90 gün süreyle durdurduğunu duyurması, borsalarda iyileşme sağladı; ancak Trump, Çin’e uygulanan tarifeyi %125’e çıkardığını da açıkladı.

Öte yandan, Trump’ın borsa için yaptığı alım mesajı, içeriden bilgiyle ticaret iddialarını gündeme getirdi.

Nisan Ayının İkinci Haftasında Oynaklık ve Artış

Tarife açıklamaları, ABD’nin ticaret politikasının ekonomik etkileri konusunda endişeli olan yatırımcılar için bir nebze olsun rahatlama sağladı. 9 Nisan itibarıyla Dow Jones endeksi yaklaşık %8, S&P 500 %9,5 ve Nasdaq %12’nin üzerinde değer kazandı.

Dow Jones, Mart 2020’den bu yana en büyük artışını görürken, S&P 500 endeksi 2008’den bu yana en büyük günlük kazancını elde etti. Nasdaq da Ocak 2001’den bu yana en büyük günlük artışını kaydetti.

Ancak bu rallinin ertesi günü, tarifelere dair endişelerin tekrar gündeme gelmesiyle birlikte endekslerde %2,5 ila %4,3 arasında kayıplar yaşandı, haftanın son işlem gününde ise artışlar gözlemlendi.

Böylece, 7-11 Nisan tarihlerini kapsayan çalkantılı haftada, Dow Jones %4,95, S&P 500 %5,7 ve Nasdaq %7,29 değer kazandı.

Fed Başkanı Hakkında Eleştiriler ve Piyasalardaki Etkileri

Haftasonunda bazı teknoloji ürünlerinin tarifelerden muaf tutulacağına dair açıklama, teknoloji hisselerini desteklerken, 14 Nisan haftasının ilk işlem gününde de olumlu bir seyir izlendi.

Cuma günü Paskalya tatilinde kapalı olan haftada piyasalarda dalgalı bir seyir yaşandı. Ancak Trump’ın ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’a yönelik sert eleştirileri, 21 Nisan haftasına da düşüşle başlatmış oldu.

Trump’ın bunlara yönelik eleştirileri, ABD varlıklarına yönelik azalan yatırımcı güvenini daha da sarsarken, Hazine Bakanı Scott Bessent, yatırımcılarla gerçekleştirdiği toplantıda, “hiçbir kimsenin bu oranların sürdürülebilir olduğunu düşünmediğini” ifade etti. Bunun yanı sıra, Çin ile devam eden ticaret savaşında net bir iyileşme beklediklerini aktarması, piyasalarda geçici bir iyimserlik yaratmaya yetti. Trump, sonrasında Powell’a ve Çin’e dair söylediklerinin tonunu yumuşatarak, piyasalar üzerindeki olumsuz etkisini azaltmaya çalıştı.

Fed’in faiz oranlarını indirmesi gerektiğine yönelik sözlerini yineleyen Trump, daha önce ortaya koyduğu gibi Powell’ın görevine son vermeyi düşünmediğini açıkladı. Bu gelişmeler sonucunda, ABD piyasaları 21-25 Nisan haftasını kazançla tamamladı; Dow Jones %2,5, S&P 500 %4,6 ve Nasdaq %6,7 oranında artış gösterdi.

Endeksler, Son 100 Günde En Düşük Seviyelerini Gördü

ABD borsaları, nisan ayının son haftasına hafif bir yükselişle başlamasına rağmen, tarife müzakerelerindeki belirsizlikler nedeniyle pazartesi günü karışık bir seyirle tamamlandı. Trump’ın başkanlığının 100. gününe denk gelen 29 Nisan’da piyasalarda tarifelere dair beklentilerin etkisiyle pozitif bir hava hâkim oldu.

Bu durumda, Trump’ın başkanlığının ilk 100 günü itibarıyla,endekslerdeki kayıplar Dow Jones için %6,8, S&P 500 için %7,3 ve Nasdaq için %11 olarak hesaplandı. Böylelikle ABD borsalarından trilyonlarca dolar silinmiş oldu.

Endeksler, son 100 günün en düşük seviyelerini 8 Nisan’da gördü. Trump’ın göreve gelişi ile 8 Nisan arasındaki süreçte, Dow Jones endeksi %13,4, S&P 500 %16,9 ve Nasdaq %22,2 değer kaybetti.

Dow ve S&P 500’ün 1970’lerden Bu Yana En Kötü Performansı

ABD borsalarında, Dow Jones ve S&P 500 endeksleri, eski ABD Başkanı Richard Nixon’ın 1973’te ikinci dönemine başlamasından bu yana en kötü ilk 100 gün performansını sergiledi. Nasdaq endeksi de George Bush’un 2001 yılında başkanlık görevine başlamasından bu yana en kötü kayıpları yaşadı.

“`